Een koelkast is een alledaags voorwerp dat iedereen gebruikt. We gebruiken een koelkast om ons eten in te bewaren, er af en toe wat lekkers uit te pakken en soms iets wat bedorven is weg te gooien. Maar wie weet hoe een koelkast eigenlijk werkt? Is er een manier waarop je je voedsel kunt indelen, waardoor het minder snel bederft? Hoe maak ik een koelkast schoon als de bedorven etensresten hun viezigheden hebben achtergelaten? Welke soorten koelkasten zijn er allemaal, en wat zijn belangrijke punten om op te letten bij de aanschaf van een koelkast? Lees hier alles over al jouw koelkast vragen.
Is het je ooit opgevallen dat de achterkant van de koelkast warm wordt? Gek, aangezien een koelkast moet koelen. De warmte wordt veroorzaakt door de condensor. Het condenseert gas, oftewel: het gas wordt omgezet naar een vloeistof. In dit geval koelvloeistof.
De koelvloeistof wordt onder hoge druk naar buizen in de koelkast verspreid, om daar vervolgens in druk te verlagen. In de verdamper neemt de koelvloeistof de hitte onder lage druk op. Daardoor verandert de koelvloeistof in een gas, en stroomt het door naar de compressor. In feite wordt er dus geen kou toegevoegd aan de koelkast, maar er wordt warmte onttrokken.
De levensduur van een koelkast is gemiddeld zo’n 15 jaar. Maar is de koelkast dan na 15 jaar kapot, of is het na 15 jaar slimmer om een nieuwe te kopen vanwege economische redenen? Er wordt onderscheid gemaakt tussen economische en technische levensduur.
De technische levensduur is de tijd dat de koelkast in totaal functioneert, van productie tot prullenbak. Naarmate de tijd vordert, neemt de kwaliteit van de koelkast af. Aan het einde van zijn technische levensduur is het product kapot.
De economische levensduur is de tijd dat het economisch verantwoord is om de koelkast te houden. Hoe ouder de koelkast is, hoe duurder het mogelijk onderhoud wordt. De technische en economische levensduur kruisen zich op een gegeven moment. Op dat punt is de koelkast nog niet kapot, maar zijn de reparatiekosten dusdanig hoog dat het verstandiger is om een nieuwe koelkast aan te schaffen. Het stroomverbruik wordt in het geval van een technisch oude koelkast relatief hoog ten opzichte van een technisch nieuwere (en zuinigere) koelkast.
Wat kost een koelkast per jaar?
Een nieuwe vrijstaande koel-vriescombinatie kost gemiddeld tussen de 250 en 2400 euro. Dat is een enorm verschil, maar hierover later meer. In dit voorbeeld gebruiken we een koelkast van 950 euro met een A+++ label.
Stel dat de koelkast inderdaad 15 jaar meegaat. Je betaalt dan ongeveer 63 euro per jaar voor de aankoop van je koelkast. Een koelkast met een A+++ label verbruikt ongeveer 180 kWh per jaar. Dat komt neer op zo’n 42 euro per jaar aan energiekosten voor je koelkast. Deze kosten bij elkaar opgeteld kost een nieuwe vrijstaande koelkast ongeveer 105 euro per jaar.
De ideale temperatuur in een koelkast is 4 graden Celsius. Bij deze temperatuur zijn je voedingsmiddelen namelijk het langst houdbaar. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer schimmels en bacteriën de kans hebben zich te vermenigvuldigen. Schimmels en bacteriën houden namelijk van vocht en warmte. Hoe kouder de koelkast, hoe langer iets houdbaar blijft. Maar pas wel op met de (te) lage temperatuur, want hiermee verspil je ook veel energie. Daarbij heb je de kans dat spullen aan de achterkant van de koelkast bevriezen, omdat het aan de achterkant van de koelkast te koud wordt.
Wil je de temperatuur in je koelkast in de gaten houden? Dan is het aan te raden om een thermometer in de koelkast te hangen. Sommige koelkasten hebben al een thermometer ingebouwd, maar lang niet allemaal.
Temperatuurzones in de koelkast
Tijd voor een stukje natuurkunde. Lucht in de atmosfeer bestaat voornamelijk uit moleculen die opgebouwd zijn uit atomen en chemisch aan elkaar verbonden zijn. Kinetische energie, of bewegingsenergie, zorgt ervoor dat moleculen snel of langzaam bewegen. Snel bewegende moleculen zorgen voor warmte. De warme lucht is lichter dan koude lucht, waardoor koude lucht zakt en warme lucht stijgt.
Ventilatoren in koelkasten zorgen voor de temperatuurregulatie, maar niet alle koelkasten hebben een ventilator. Doordat warme lucht opstijgt, verschillen de temperaturen in de koelkast per plank. Hier kun je rekening mee houden voor de indeling van je koelkast.
Verschillende etenswaren, verschillende temperaturen
Onderin de koelkast is het het koudst. Eerder gaven we al aan: hoe kouder de koelkast, hoe minder snel een product bederft. Het is dus verstandig om producten die het snelst bederven onderin de koelkast te leggen. Denk hierbij aan gesneden groenten, vlees, vis en melkproducten. Leg deze producten echter niet in de groentelade. De groentelade heeft namelijk zijn eigen luchtcirculatiesysteem omdat het een dichte ruimte is binnen de koelkast. Daarom is het in de groentelade warmer dan op de bovenste plank in het koelgedeelte. In de groentelade kun je bijvoorbeeld ongesneden groente en fruit bewaren.
In de deur en op de bovenste koelkastplank is het het minst koud. Hier kun je producten bewaren die het langst houdbaar zijn, zoals producten in potten en eieren.
Je koelkast schoonmaken is een vervelend klusje, maar voor de hygiëne, voedselveiligheid en gezondheid is het aan te raden je koelkast maandelijks schoon te maken. Als je je koelkast namelijk niet of te weinig schoonmaakt, vormen er schimmels en bacteriën in je koelkast die op je etenswaren gaan zitten. Als je die schimmels en bacteriën via het voedsel dat in je koelkast ligt naar binnen krijgt, kun je ziek worden.
Maar hoe maak je je koelkast makkelijk schoon? Via het onderstaande stappenplan maak je er iedere maand makkelijk een routine van:
1. Haal alle voedingswaren uit de koelkast. Om te voorkomen dat het bederft, kun je de producten in een koeltas met koelelementen doen.
2. Haal de planken en lades uit de koelkast. Op die manier kun je makkelijker bij zijkanten en de boven-, onder- en achterkant van de koelkast.
3. Was de planken en lades uit de koelkast af met warm water en afwasmiddel. Droog ze af met een schone doek.
4. Maak de binnenkant van de koelkast schoon met een doek, een sopje van heet water en drie eetlepels soda. Soda zorgt er niet alleen voor dat de koelkast schoon wordt, maar verwijdert ook eventuele nare luchtjes uit de koelkast. Droog de binnenkant van de koelkast af met een droge, schone doek.
5. Maak het afvoergaatje in de achterwand van de koelkast schoon met een wattenstaafje, en tussen de plooien van de afsluitrubbers met een doekje en afwasmiddel. Je kunt ook een satéprikker gebruiken als het vuil erg diep zit. Wees voorzichtig, zorg dat de prikker niet afbreekt of dat je per ongeluk door een rubber heen prikt.
6. Als je het in huis hebt: doe wat talkpoeder op de afsluitrubbers zodat ze zacht blijven, en er geen vuil kan aankoeken.
7. Zet de planken, lades en het voedsel terug in de koelkast. Klaar!
Tijdens het schoonmaken van de koelkast hoef je het apparaat niet uit te zetten. Je doet er wel verstandig aan tijdelijk de koelstand te verlagen. Anders koelt de koelkast te hard terwijl de deur openstaat. Lees in deze blog nog meer over het schoonmaken van je koelkast.
De vriezer ontdooi je ieder jaar. Vriezers met een No Frost optie hoef je helemaal niet te ontdooien, want zoals de naam al zegt: er hoopt geen ijs op. Bij het ontdooien van je vriezer is het, in tegenstelling tot de koelkast, wel belangrijk dat je het apparaat uitzet. Heb je een koel-vriescombinatie? Dan is het niet erg dat de stekker van de koelkast er ook even uit is. Voor het ontdooien van je vriezer hebben we ook een stappenplan gemaakt:
Eerder hadden we het al over het enorme prijsverschil van nieuwe vrijstaande koel-vriescombinaties, wat gemiddeld tussen de 250 en 2400 euro ligt. Waar ligt dat aan? Er zijn veel verschillende soorten koelkasten met veel verschillende soorten opties. Je raadt het vast al: hoe meer opties, hoe duurder de koelkast. Laten we eens een kijkje nemen naar vijf verschillende soorten koelkasten.
Het voordeel van een vrijstaande koelkast is dat je ‘m overal kunt plaatsen, als er maar een stopcontact in de buurt is. Vrijstaande koelkasten komen in verschillende modellen, soorten, maten, energieklassen, kleuren en prijscategorieën. Zo kun je kiezen voor een koel-vriescombinatie, een mini vrijstaande koelkast, een tafelmodel of een Amerikaans model. Wat de specificaties voor deze soorten koelkasten zijn, lees je hieronder.
Vrijstaande koelkast in de schuur
Een vrijstaande koelkast kun je voor meer gebruiken dan alleen in je keuken. Zo wordt de koelkast ook veel gebruikt in de schuur, als extra voorraadruimte. Als je een koelkast in de schuur zet, moet je wel letten op de omgevingstemperatuur.
Hoe werkt het met de temperaturen rondom de koelkast? Als je een koelkast in een onverwarmde ruimte plaatst, zoals een schuur, kan het apparaat bij een te lage temperatuur stoppen met werken. Dan bederft het voedsel dat in de koelkast ligt. De meeste koelkasten werken het beste bij een omgevingstemperatuur tussen de 16 en 38 graden Celsius.
Koelkasten komen in verschillende klimaatklassen: N, ST, T en SN. Koelkasten met een klimaatklasse SN werken bij een minimumtemperatuur van 10 graden Celsius. Is het in de schuur kouder dan 10 graden? Dan is het niet aan te raden daar een koelkast neer te zetten, zeker niet in de winter.
Wil je toch een koelkast in de schuur neerzetten? Dan is het verstandig de schuur te isoleren. Zo blijft de warmte binnen en voorkom je dat de temperatuur in de schuur te laag wordt waardoor de koelkast zijn functie verliest.
Inbouw koelkasten zijn er als kastmodel of koel-vriescombinatie. Inbouw koelkasten verschuil je achter een keukenkastdeurtje. Een koelkast is een groot apparaat die soms niet bij het interieur van de keuken past. Daarom kiezen veel mensen voor een inbouw koelkast. Let bij dit soort koelkasten wel op het type deurscharnier. Het moeten speciale inbouw-deurscharnieren zijn. Als je verkeerde scharnieren hebt, krijg je de koelkast niet open.
Ook voor inbouw koelkasten bestaan er verschillende mogelijkheden. Er zijn tafelmodellen om, net als bijvoorbeeld je vaatwasmachine, ter hoogte van je heup achter een keukenkastje te verstoppen. Maar er zijn ook grotere inbouw koelkasten en koel-vriescombinaties. De meeste inbouw koelkasten zijn wit. Hiervoor is gekozen omdat de kleur bij dit soort koelkasten niet belangrijk is.
Een tafelmodel koelkast kenmerkt zich door het kleine formaat. Dit model is geschikt als je niet veel koelkastruimte nodig hebt of te weinig plek hebt voor een grotere koelkast. De standaard hoogte van een tafelmodel koelkast is 85 cm. De breedte van zo’n kleine koelkast varieert van 45 tot 60 cm.
Bij een tafelmodel koelkast kun je kiezen voor een klein vriesvak waar je bijvoorbeeld ijsjes, diepvriesgroenten of gehakt in kwijt kunt. Afhankelijk van de breedte van de koelkast varieert het vriesvak van 8 tot 18 liter.
Een ander voordeel van de tafelmodel koelkast is dat je er makkelijk een snijplank op kunt leggen. Hiermee vergroot je het oppervlak van de keuken en heb je meer werkruimte.
Amerikaanse koelkasten kenmerken zich door hun breedte. Ze zijn breder, vanaf 70 cm, en daardoor ruimer dan normale koelkasten. Daarbij heeft de gemiddelde Amerikaanse koelkast dubbele deuren en een ijs- en waterdispenser. Ze worden ook wel side-by-side koelkasten genoemd.
Binnen de categorie ‘Amerikaanse koelkasten’ bestaan de zogenoemde ‘door-in-door koelkasten’ en de ‘French door koelkasten’. De door-in-door Amerikaanse koelkast bestaat uit een extra deur in de koelkastdeur. Hierin plaats je producten die je het vaakst nodig hebt, zoals boter, kaas, eieren en melk. Het voordeel van een deur in een deur is dat het energie bespaart. Door een kleinere deur open te maken, blijft het grootste deel van de koude lucht in de koelkast.
Een ‘French door’ Amerikaanse koelkast wordt zo genoemd omdat het geïnspireerd is op de luiken voor de ramen van Franse huizen. Een French door Amerikaanse koelkast is breed, en heeft een koel- en vriesgedeelte. Omdat deze soort koelkasten geen tussenschot hebben, zijn grote gerechten zoals lasagne of kalkoen makkelijk te bewaren.
Ieders situatie is anders. Bij iedereen past dus een andere soort koelkast. In een grotere woning kun je bijvoorbeeld een Amerikaanse koelkast kwijt, terwijl je in een studentenwoning waarschijnlijk eerder voor een tafelmodel koelkast kiest. Welke koelkast je ook kiest, denk eraan dat het moet horen bij jouw ultieme keukenwensen. Bekijk hier ons aanbod koelkasten. Heb je vragen of wil je meer informatie? Bel dan gerust naar 0226-355340 of maak een afspraak in een van onze showrooms.
0226-355340We hebben de belangrijkste koel-vrieskast technologieën voor je uitgelicht. Heb je verder vragen over een product feature? Laat het ons weten via WhatsApp, e-mail, chat of telefoon.